Tranh chấp đất đai là một hiện tượng vô cùng phổ biến hiện nay. Cùng với sự phát triển của kinh tế xã hội, đất đai ngày càng trở thành một loại hàng hóa đặc biệt có giá trị lớn, kéo theo đó là những mâu thuẫn về đất đai ngày càng gia tăng cả về số lượng lẫn mức độ phức tạp.
Chính vì vậy, đòi hỏi Quý khách hàng cần có một đội ngũ Luật sư, Chuyện viên pháp lý chuyên nghiệp, uy tín để giải đáp thắc mắc và mâu thuẫn về đất đai. Thấu hiểu được tâm tư, nguyện vọng của Quý khách hàng, nay, Luật sư Giỏi Đà Nẵng sẽ cung cấp những thông tin cơ bản nhất về tranh chấp đất đai tại bài viết này:
I. Tranh chấp đất đai là gì?
Theo quy định tại Khoản 24 Điều 3 Luật đất đai 2013 “Tranh chấp đất đai là tranh chấp về quyền, nghĩa vụ của người sử dụng đất giữa hai hoặc nhiều bên trong quan hệ đất đai”.
Như vậy, có thể hiểu Tranh chấp đất đai là sự bất đồng, mâu thuẫn về quyền quản lý, quyền sử dụng và những lợi ích phát sinh từ quá trình sử dụng đất giữa chủ thể quản lý, sử dụng đất và người khác có quyền, nghĩa vụ liên quan đến đất.
II. Các loại tranh chấp đất đai thường gặp
Tranh chấp đất đai ngày càng nhiều, đồng nghĩa với việc các loại tranh chấp về đất đai ngày càng đa dạng, phong phú. Việc xác định được đúng loại tranh chấp đất đai sẽ giúp quá trình giải quyết tranh chấp đất đai được rõ ràng và nhanh chóng hơn.
Với kinh nghiệm lâu năm trong lĩnh vực này, được tiếp xúc, hợp tác và giải quyết hàng trăm vụ tranh chấp đất đai, Chúng tôi nhận thấy rằng, tuy tồn tại rất nhiều loại tranh chấp đất đai nhưng chung quy, tranh chấp đất đai được chia thành ba loại cơ bản sau:
1. Tranh chấp về quyền sử dụng đất:
Tranh chấp về quyền sử dụng đất là tranh chấp về việc ai có quyền sử dụng hợp pháp đối với thửa đất đó.
Đây là loại tranh chấp phổ biến nhất hiện nay, có thể thể hiện ở dạng tranh chấp về địa giới hành chính, ranh giới liền kề, đòi lại đất…
2. Tranh chấp về quyền và nghĩa vụ phát sinh trong quá trình sử dụng đất:
Loại tranh chấp này phát sinh khi người sử dụng đất thực hiện các giao dịch dân sự dẫn đến tranh chấp. Cụ thể hơn là phát sinh từ các hợp đồng chuyển quyền sử dụng đất như yêu cầu thực hiện nghĩa vụ theo hợp đồng, công nhận hiệu lực của hợp đồng, tuyên bố giao dịch dân sự vô hiệu…
3. Tranh chấp liên quan đến đất:
Tranh chấp liên quan đến đất là tranh chấp trong các quan hệ dân sự khác như giao dịch, di sản thừa kế, tài sản chung của vợ chồng… nhưng có liên quan đến đất đai.
III. Trình tự, thủ tục giải quyết tranh chấp đất đai
1. Hòa giải tranh chấp đất đai tại UBND cấp xã
Theo Khoản 2 Điều 3 Nghị quyết 04/2017/NQ-HĐTP:
- Đối với tranh chấp ai là người sử dụng đất: Hòa giải cơ sở tại Ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn nơi có đất tranh chấp là một trong những điều kiện khởi kiện.
- Đối với tranh chấp khác liên quan đến quyền sử dụng đất (tranh chấp về giao dịch, thừa kế, chia tài sản chung của vợ chồng… liên quan đến quyền sử dụng đất): Không bắt buộc phải hòa giải tại Ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn nơi có đất tranh chấp.
Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã là người có trách nhiệm tổ chức việc hòa giải tranh chấp đất đai tại địa phương của mình.
Thời hạn để thực hiện thủ tục hòa giải tranh chấp đất đai tại Ủy ban nhân dân cấp xã là không quá 45 ngày, kể từ ngày nhận được đơn yêu cầu giải quyết tranh chấp đất đia.
Hồ sơ để tiến hành hòa giải tại Ủy ban nhân dân cấp xã bao gồm:
- Đơn yêu cầu giải quyết tranh chấp đất đai
- Bản sao Chứng minh nhân dân/căn cước công dân, sổ hộ khẩu
- Bản sao Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (nếu có)
- Trích lục bản đồ, hồ sơ địa chính qua các thời kỳ liên quan đến diện tích đất tranh chấp (trong trường hợp không có Giấy chứng nhận)
- Giấy tờ, tài liệu chứng minh quyền sử dụng đất của mình.
Trong trường hợp hòa giải thành mà có thay đổi hiện trạng về ranh giới, người sử dụng đất:
- Đối với tranh chấp đất đai giữa hộ gia đình, cá nhân, cộng đồng dân cư với nhau: Ủy ban nhân dân cấp xã gửi biên bản hòa giải đến Phòng Tài nguyên và Môi trường
- Đối với tranh chấp đất đai khác thì Ủy ban nhân dân cấp xã gửi biên bản hòa giải đến Sở Tài Nguyên và Môi trường.
Sau khi nhận được biên bản hòa giải, Phòng Tài nguyên và Môi trường, Sở Tài nguyên và Môi trường trình Ủy ban nhân dân cùng cấp quyết định công nhận việc thay đổi ranh giới thửa đất và cấp mới Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất
Trong trường hợp hòa giải không thành thì:
- Đối với tranh chấp đất đai mà đương sự có Giấy chứng nhận hoặc có một trong các loại giấy tờ quy định tại Điều 100 Luật đất đai 2013 và tranh chấp lien quan đến đất thì do Tòa án nhân dân giải quyết
- Đối với tranh chấp đất đai mà đương sự không có Giấy chứng nhận hoặc không có một trong các loại giấy tờ quy định tại Điều 100 Luật đất đai 201 thì: được lựa chọn một trong hai cách giải quyết: Giải quyết theo thủ tục hành chính tại Ủy ban nhân dân cấp có thẩm quyền; hoặc Giải quyết theo thủ tục tố tụng dân sự tại Tòa án nhân dân có thẩm quyền.
2. Giải quyết tranh chấp đất đai
Theo Điểm c Khoản 1 Điều 39 Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015, Tòa án nhân dân nơi có đất sẽ có thẩm quyền giải quyết tranh chấp.
Hồ sơ khởi kiện tranh chấp đất đai tại Tòa án nhân dân bao gồm:
- Đơn khởi kiện;
- Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (nếu có)
- Trích lục bản đồ, hồ sơ địa chính qua các thời kỳ liên quan đến diện tích đất tranh chấp (trong trường hợp không có Giấy chứng nhận)
- Biên bản hòa giải có chứng nhận của UBND xã và có chữ ký của các bên tranh chấp;
- Chứng minh nhân dân/ Căn cước công dân; Sổ hộ khẩu của Người khởi kiện;
- Đối với trường hợp cử đại diện; được ủy quyền tham gia giải quyết tranh chấp đất đai phải có văn bản cử đại diện, ủy quyền theo quy định của pháp luật;
- Các giẩy tờ, tài liệu khác chứng minh trong quá trình giải quyết tranh chấp.
Sau khi nộp hồ sơ khởi kiện tại Tòa án nhân dân có thẩm quyền, Tòa án sẽ tiến hành xem xét, xử lý, giải quyết theo đúng quy định của Bộ luật Tố tụng dân sự 2015.
Trình tự, thủ tục khởi kiện giải quyết tranh chấp đất đai tại Tòa án:
- Bước 1: Nộp Đơn khởi kiện tại Tòa án có thẩm quyền
Người khởi kiện có thể nộp Đơn khởi kiện trực tiếp tại Tòa án, gửi qua đường bưu điện hoặc gửi trực tuyến qua cổng thông tin điện tử của Tòa Án (nếu có).
- Bước 2: Thụ lý vụ án
Sau khi nhận được Đơn khởi kiện, trong thời hạn 03 ngày làm việc, Chánh án Tòa án phân công một Thẩm phán xem xét Đơn khởi kiện;
Kể từ ngày được phân công xem xét Đơn khởi kiện, Thẩm phán ra một trong các quyết định tại Khoản 3 Điều 191 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015 trong thời hạn 05 ngày làm việc;
Trong trường hợp Thẩm phán xét thấy vụ án thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án thì Thẩm phán phải thông báo ngay cho Người khởi kiện biết. Người khởi kiện phải nộp tiền tạm ứng án phí trong vòng 07 ngày kể từ ngày nhận được giấy báo của Tòa án về việc nộp tiền tạm ứng án phí
- Bước 3: Chuẩn bị xét xử vụ án tranh chấp đất đai;
Trong thời hạn 04 tháng kể từ ngày thụ lý vụ án, Thẩm phán sẽ tiến hành:
Lập hồ sơ vụ án;
Xác định tư cách đương sự, người tham gia tố tụng khác;
Xác minh, thu thập chứng cứ theo quy định của Bộ luật này;
Áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời;
Tổ chức phiên họp kiểm tra việc giao nộp, tiếp cận, công khai chứng cứ và hòa giải theo quy định của Bộ luật này, trừ trường hợp vụ án được giải quyết theo thủ tục rút gọn…
Ra một trong các quyết định: Công nhận sự thỏa thuận của các đương sự; Tạm đình chỉ giải quyết vụ án dân sự; Đình chỉ giải quyết vụ án dân sự; Đưa vụ án ra xét xử.
- Bước 4: Giai đoạn xét xử sơ thẩm
Trong thời hạn 01 tháng kể từ ngày có quyết định đưa vụ án ra xét xử, Tòa án phải mở phiên tòa, trong trường hợp có lý do chính đáng thì thời hạn này là 02 tháng.
- Bước 5: Giai đoạn xét xử phúc thẩm.
Sau khi nhận được Bản án sơ thẩm, trong thời hạn 15 ngày, đương sự được quyền kháng cáo để Tòa án tiến hành xét xử phúc thẩm.
IV. Dịch vụ giải quyết tranh chấp đất đai tại Đà Nẵng
Xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, dù là khách quan hay chủ quan thì giải quyết tranh chấp đất đai cũng chưa bao giờ là dễ dàng. Chính vì vậy, đã có không ít Quý khách hàng tìm đến Luật sư Giỏi Đà Nẵng để được hỗ trợ giải quyết tranh chấp đất đai. Tại đây, Quý khách hàng chỉ cần:
- Cung cấp thông tin của vụ tranh chấp;
- Cung cấp Giấy tờ, tài liệu hiện có liên quan đến vụ tranh chấp;
Luật sư Giỏi Đà Nẵng sẽ:
- Lắng nghe, thấu hiểu tâm tư, nguyện vọng của Khách hàng;
- Tư vấn cho Quý khách hàng phương hướng để giải quyết tranh chấp đất đai;
- Cử đội ngũ chuyên gia hàng đầu về lĩnh vực đất đai để hỗ trợ Khách hàng;
- Tiết kiệm chi phí và bảo mật thông tin tuyệt đối của Khách hàng;
- Nổ lực bảo vệ quyền và lợi ích chính đáng của Khách hàng.
Trên đây là những tư vấn cơ bản nhất của Luật sư Giỏi Đà Nẵng về giải quyết tranh chấp đất đai. Nếu Quý khách hàng còn thắc mắc hay hỗ trợ chi tiết hơn về lĩnh vực này, vui lòng liên hệ ngay cho Chúng tôi.
Facebook: www.facebook.com/luatsugioidanang
Website: Luật sư Giỏi Đà Nẵng
Địa chỉ: 89 Tiểu La, P. Hòa Cường Bắc, Q. Hải Châu, Tp. Đà Nẵng
Liên hệ Hotline: 0931 992 221
